土耳其安卡拉大學(xué)歐凱教授在任大學(xué)漢學(xué)系主任時(shí),曾經(jīng)帶領(lǐng)他的研究生一起翻譯過(guò)馮驥才、凌鼎年、沈祖連等16位中國(guó)作家的微型小說(shuō)作品,作為土耳其安卡拉大學(xué)的外國(guó)文學(xué)教材。目前歐凱教授任土耳其國(guó)際學(xué)術(shù)與文化研究基金會(huì)主席。最近,他又把凌鼎年的《一枚古錢幣》與《三個(gè)和尚續(xù)篇》兩篇微小說(shuō)翻譯成了土耳其語(yǔ)。
Bir Adet Eski Para(K?sa Roman)
Ling Dingnian
Mingming’in büyükbabas? Tayvan’dan, Gumiao kasabas?na akrabalar?n? ziyaret i?in d?ndü. Bu da tam Mingming’in onuncu do?um gününe denk geldi. Büyükbabasu Mingming’e dedi ki: “Büyükbaban sana nas?l bir do?um günü hediyesi versin? ?yice dü?ün bakal?m, oyun konsolu mu, foto?raf makinesi ya da ba?ka bir ?ey mi istersin? Büyükbaban seni memnun etmek istiyor.”
Mingming dedi ki: “??retmenimiz bize, ‘?ocuklar ba?kalar?ndan bir ?ey istemezler’ diye ??retti.” Büyükbaba, Mingming’in g?zlerini kendi belinde tak?l? olan anahtarl??a tak?l? bronz paraya dikti?ini farketti. Büyükbaba onun bak???ndan bir ?eyler anlad?. Paray? ??kar?p Mingming’e verdi ve dedi ki: “Mingming, büyükbaban bu eski metal paray? sana veriyor. Bunu ?ok iyi sakla. Bu para k?tülükleri engeller. ?ok eski tarihi bir eserdir. Bunu ?ok iyi koru, sak?n kaybetme.”
Mingming, büyükbabas?na te?ekkür etti. Bronz paray? sevgiyle ok?ad? ve elinden hi? b?rakamad?. Bu eski bronz para, di?er s?radan bak?r paralardan ?ok daha büyüktü. Ortas?nda kare bir delik vard?. Paran?n bir yüzünde hi? bir yaz? ve resim yoktu. Di?er yüzünde ise, ?ince d?rt im bulunmaktayd?. Ne yaz?k ki Mingming, sadece “büyük (大)” yaz?s?n? okuyabiliyordu. Di?er ü? imi henüz ??renmemi?ti. Mingming okuyam?yordu ama bunun bir ?nemi yoktu. ?nemli olan, b?ylesine büyük bronz paraya sahip olmakt?.
Hangi ?ocuk b?ylesine büyük bir ?eye kim sahipti ki? Mingming bunu dü?ününce, ?ok de?erli bir ?eye sahip oldu?unu hissetti.
Mingming büyük bir sevin?le arkada?? Liangliang’?n evine gitti. Liangliang’?n kolleksiyonundaki eski paralarla kar??la?t?rmak istiyordu. Kimin paras? daha büyük ve daha iyiydi? Tam o s?rada Liangliang’?n babas? i?eri girdi. O, Mingming’in elindeki eski paran?n üzerindeki, d?rt imden olu?an “Büyük Tang Hazinesi Koruma (大唐鎮(zhèn)庫(kù))” yaz?s?n? g?rünce, g?zlerini paraya dikti. Eski Hanedanl?klar?n Antik Sikkeleri Katalo?u (歷代古錢圖說(shuō))’unda bu paray? g?rmü?tü. Bu paran?n, de?erli paralar i?inde en de?erlisi oldu?unu biliyordu.
Liangliang’?n babas? Mingming’e ??yle dedi: “Mingming, senin bir amcan olarak, elindeki eski bronz paray? sat?n almak istiyorum, ne dersin?” Mingming hi? tereddüt etmeden cevap verdi. “Satmam.” “?yleyse, de?i?-toku? yapal?m, olur mu? Amcan?n evindeki eski paralardan istedi?ini alabilirsin.” “Olmaz, büyükbabam bu paray? bana do?umgünü hediyesi olarak verdi, de?i?tiremem.”
Gumiao kasabas?nda, “Büyük Tang Hazine Koruma (大唐鎮(zhèn)庫(kù))” paras?n?n bulundu?u haberi yay?larak, ?ehirdeki eski para kolleksiyoncular?n?n ve eski para sat?c?lar?n?n kula??na kadar geldi. Bunlardan birisi, Gumiao kasabas?na kadar geldi. Yan?nda, “Xiao Ba Wang (小霸王)” ad?yla bilenen bir oyun konsolu da getirdi. Bunu, Mingming’in elindeki eski parayla de?i?tirmeyi dü?ünüyordu.
Mingming’in a?z?ndan net bir cevap ??kt?: “De?i?tirmem.”
Daha sonra, ba?ka biri kaleyi i?erden fethetmek i?in, doo?rudan Mingming’in ana-babas?yla g?rü?tü ve giderek fiyat? art?rd?. Mingming yine ayn? cevab? verdi: “Satmam.” Bu paray? almaya kararl? g?züken bir eski para sat?c?s? Gumiao kasabas?na ü?üncü kez geldi. Bu sefer yan?nda 20 bin Yuan nakit para getirdi. Bu kadar ?ok paraya Mingming’in ana-babas?n?n kalbini kazanaca??na inan?yordu.
Bu teklif Mingming’in ana-babas?na ?ekici geldi. Elbette, 20 bin Yuan ?ok astronomik bir rakam de?ildi, ama kar?-kocan?n maa? ve ikramiyeleri ile 20 Yuan’i biriktirmeleri hi? de kolay de?ildi. 20 bin Yuan’i kabul ettiklerinde, “av tüfe?i ile top de?i?tirmek”, aile i?in daha iyi olmayacak m?? Ayr?ca, bu eski paray? ne kullanmak, ne de yemek mümkün de?il. Hi? bir i?e yaramadan ?ylece durur. Eski paray? 20 bin Yuan ile de?i?timek daha ger?ekci bir davran?? olacakt?.
Mingmin’in ana-babas?n?n bu i?e ak?llar? yat?nca, Mingming’i ikna etmeye ?al??t?lar. Mingming ??yle dedi: “Dinlemiyorum”, “dinlemiyorum”, “dinlemiyorum. Benim eski param? 20 bin Yuan ile de?i?tirmeniz mümkün de?il.” Eski para sat?c?s?, Mingming’in paray? az buldu?unu dü?ünerek, Mingming’in omuzlar?na hafif?e vurarak dedi ki: “?yi ?ocuk, gen? ya?ta ticaret zekas?na sahipsin. Bu kadar gen? biri i?in g?zün kara. Tamam. Ben fiyat? art?raca??m. Haydi sen de bir fiyat s?yle.”
Mingming, k?zg?n ve so?uk bir tav?rla dedi ki: “Bu, büyükbabam?n bana do?umgünü hediyesi. Ben onu nas?l de?i?tirebilirim, nas?l satabilirim. Alt?ndan da? ve gümü?ten da? verseniz de, de?i?tirmem ve satmam. Büyükbaba sevgisi parayla ?l?ülmez. Paha bi?ilmez, anl?yor musun?” eski para sat?c?s? o anda ne cevap verece?ini bilemedi. Mingming’in ana-babas? da utand?lar.
A??klamalar:
1. Tong Qian (銅錢): Bronz para
2. “Büyük Tang Hazine Koruma (Da Tang Chen Ku大唐鎮(zhèn)庫(kù))”: Hazineyi, her türlü u?ursuzluktan koruma paras?. (U?ur Paras?)
3. “Av tüfe?i ile top de?i?tirmek (鳥槍換炮)”: Kullan?lmayan pahal? bir e?yay?, kullan??l? daha ucuz bir aletle de?i?tirmek anlam? ta??yan bir deyim.
翻譯者:土耳其安卡拉大學(xué)前漢學(xué)系主任歐凱教授,現(xiàn)任土耳其國(guó)際學(xué)術(shù)與文化研究基金會(huì)主席。
一枚古錢幣 (微型小說(shuō))
凌鼎年
明明的爺爺從臺(tái)灣回到古廟鎮(zhèn)探親,恰好明明十歲生日。他對(duì)明明講:“爺爺準(zhǔn)備送樣生日禮物給你。你想想看,是要游戲機(jī)還是照相機(jī)或者其他東西,爺爺一定滿足你?!?/p>
明明說(shuō):“老師講小孩子不能要人家的東西?!?/p>
爺爺發(fā)現(xiàn)明明的眼光在他褲腰鑰匙串那枚銅錢上打轉(zhuǎn),心里似乎明白了什么。就取下那枚銅錢說(shuō):“明明,爺爺把這枚銅錢給你,這可以壓邪,老鼻子年頭了,屬于文物,好好保存,不要弄丟了?!?/p>
明明謝過(guò)爺爺,撫弄著那枚銅錢,愛(ài)不釋手。
這枚古銅錢比一般的銅錢要大得多,當(dāng)中一方孔,一面無(wú)字無(wú)圖案,一面有四個(gè)隸書,可惜明明只認(rèn)識(shí)一個(gè)“大”字,其余三字還沒(méi)教過(guò),明明識(shí)不得,但這無(wú)關(guān)緊要,要緊的是明明擁有了這樣一枚碩大無(wú)比的古銅錢。小朋友手中誰(shuí)有比這更大的?僅此一點(diǎn),就足以讓明明寶貝得什么似的。
明明興匆匆來(lái)到亮亮家。他要與亮亮收藏的幾枚古錢幣比一比,到底誰(shuí)的大,誰(shuí)的好?亮亮的父親正好進(jìn)來(lái),他一見(jiàn)明明這枚古錢幣上的“大唐鎮(zhèn)庫(kù)”四個(gè)古樸的隸書,眼也直了。他只在《歷代古錢圖說(shuō)》上見(jiàn)過(guò)介紹,知道這是枚珍品中的珍品。
亮亮父親對(duì)明明說(shuō):“明明,伯伯想買下你這枚錢幣,怎么樣?”
“不賣!”明明一點(diǎn)余地也不給?!澳敲唇粨Q,可以不可以呢?伯伯家的錢幣你盡管拿。”
“不,這是爺爺給我的生日禮物,我不能換掉的。”……
古廟鎮(zhèn)發(fā)現(xiàn)“大唐鎮(zhèn)庫(kù)”珍稀古錢幣的消息通過(guò)曲曲拐拐的渠道,傳到了市里古錢幣收藏者以及古錢幣販子耳朵里。有人專程尋訪到古廟鎮(zhèn)來(lái),還帶了“小霸王”游戲機(jī),想以此換取明明手里的那枚古錢幣。
明明干干脆脆兩個(gè)字:“不換!”
后來(lái)有人直接找到明明爸爸媽媽攻堡壘,價(jià)錢越開(kāi)越大。
明明還是兩個(gè)字:“不賣!”有個(gè)古錢幣販子已是第三次到古廟鎮(zhèn),一副志在必得的樣子。這次他帶了兩萬(wàn)元現(xiàn)鈔,他不信這么多錢打不動(dòng)明明父母的心。
明明父母確實(shí)動(dòng)心了。兩萬(wàn)元雖然不是天文數(shù)字,但憑他們夫妻倆正常的工資獎(jiǎng)金收入,要積這兩萬(wàn)元,談何容易。有了這兩萬(wàn)元,這個(gè)家豈不可以鳥槍換炮了?再說(shuō)這古錢幣不能用不能吃,放著也是放著,倒不如換了這兩萬(wàn)元實(shí)實(shí)惠惠。
主意已定,明明爸爸媽媽就來(lái)做明明工作。
明明說(shuō):“不聽(tīng)不聽(tīng)不聽(tīng)。兩萬(wàn)元換我這古錢幣,沒(méi)門!”
錢幣販子以為明明嫌錢少,拍拍明明肩膀說(shuō):“好小子,有商業(yè)頭腦。小小年紀(jì),心就這么黑,有種!好,我愿再加點(diǎn)錢,你開(kāi)個(gè)價(jià)?!?/p>
明明氣壞了,他冷冷地說(shuō):“這是爺爺給我的生日紀(jì)念品,我怎么能換掉賣掉,給金山銀山也不能換不能賣。爺爺這份情是無(wú)價(jià)的。無(wú)價(jià)的你懂不懂?”
古錢幣販子一時(shí)不知怎么回答才好。明明爸爸媽媽也面有羞色。
ü? Budist Rahip ?yküsünün Devam? (K?sa Roman)
Ling Dingnian
Ad? bilinmeyen bir da?da, yine ad? bilinmeyen bir tap?nak vard?. Bu tap?nakta d?rt (Budist) rahip ya?amaktayd?. Onlar? kimseler tan?m?yordu. Uzunca zaman g?zlerden ?rak ya?ad?lar. Günlerden bir gün Ba?rahip ?ldü. Ba?rahip ?lünce; ü? rahip, tap?na?a kimin su ta??yaca?? konusunu tart??maya ba?lad?lar. B?ylece, dünyadaki herkes bu tap?naktaki su ta??nmas? olay?n? ??renmi? oldu. Y?llarca, herkes bir tap?nakta ü? rahip ya?ad???n? biliyordu ama isimlerini bilmiyordu. Asl?nda onlar?n isimleri vard?. Ba?rahip onlara; Shijia, Shiyi ve Shibing diye hitap ederdi.
ü? rahibin ad? duyulduktan sonra, herkes onlar? g?rmek i?in tap?na?a ak?n etti. Herkes bu rahipleri kendi g?zleriyle g?rmek istiyordu. O kadar ?ok tütsü sat?l?yordu ki, para saymaktan rahiplerin parmaklar?na kramp girmeye ba?lad?. Tütsü satmaya yeti?emiyorlard?. Sonunda, yeni gen? elemanlar almaya karar verdiler. Yeni rahipleri kim y?netecekti? Bu nedenle, ?ncelikle bir ba?rahip se?meleri gerekti?ine karar verdiler.
Shijia dedi ki: “ü?ümüz aras?nda kura ?ekelim.”
Shiyi dedi ki: “Tütsü yakan temiz kalpli erkekler ve inan?l? kad?nlar oy versin.”
Shibing ise ??yle konu?tu: “Art?k tap?naklara “Demokrasi” girmeli. Oy kullanal?m ve Ba?rahibi biz ü?ümüz se?elim.”
Shijia ??yle dü?ündü: Shiyi, tap?na?a Shibing’den ü? gün ?nce gelmi?ti. Shibing’den daha k?demliydi. Ayn? zamanda, ?an? daha yüksek sesle ?al?yor. Kutsal metinleri de Shibing’den daha iyi okuyor. E?er oyumu Shiyi’ye verirsem, benim kazanma ?ans?m kalmaz. O, Shibing’in Shiyi’yi se?ece?ini tahmin ederek, oyunu Shibing’e verdi.
Shiyi; Shijia’n?n akl?n? okumu? gibi, hi? beklenmedik bir ?ekilde oyunu Shijia’dan bile zay?f olan Shibing’e verdi. Oylar say?ld???nda, sadece Shibing'e verilen ü? oy vard?. Bu durumda Shibing hi? tart??mas?z Ba?rahip olarak se?ildi.
Shibing Ba?rahip olduktan sonra, ??yle bir duyuru yapt?: “Bugünden itibaren; Shijia ve Shiyi, tap?na?a su ta??maktan sorumludur. Tütsü yakmaya gelen temiz kalpli erkekler ve inan?l? kad?nlar g?rsünler ki, bizim i?ecek suyumuz var. Art?k biz ü? rahibin i?ecek suyu olmad???n? kim s?yleyebilir ki?”
Shijia ve Shiyi bu karara kar?? ??kt?lar. Tap?na?a yeni gen? rahipler al?nabilece?ini ve onlar?n su ta??yabilece?ini ifade ettiler. “Bizim gibi iki k?demli rahibin su ta??mas?, bizler i?in utan? verici olur” dediler.
Shibing dedi ki: “Ben demokratik bir se?imle Ba?rahip oldum. Demek siz, bana kar?? geliyorsunuz, su ta??mak istemiyorsunuz. Bu kabul edilemez bir davran??t?r. ?sterseniz ba?ka tap?naklara gider, ?zgür olabilirsiniz.” Shijia ve Shiyi s?yleyecek s?z bulamad?lar.
B?ylece; “ü? rahibin i?ecek suyu yok” deyimi de?i?mi? oldu.
A??klamalar:
1. Rahip; Ke?i?. Budist tap?naklarda g?rev yapan rahiplere “He Shang (和尚)” denilmektedir.
2. Tap?naklar genelde yüksek da?lar?n tepesine kurulur. Da??n ?ok a?a??s?na bulunan akarsudan su getirmek ?ok zorlu bir i?tir. Tap?naklara su ta??mak i?ine “Tiao Shui (挑水)” denmektedir.
3. Burada isim yerine kullan?lan “Shijia; Shiyi; Shibing (釋甲; 釋乙; 釋丙)”, asl?nda ki?i ismi de?ildir. Bunlar, isim yerine kullan?lan sembollerdir.
4. Tütsü yakmak: Budist tap?naklara dua etmeye gelenler, tütsü yakarlar. Yak?lacak tütsüleri tap?naktan sat?n al?rlar. Tap?naklar bu sat??lardan gelir elde eder. Tütsü yakmak, Xiang Huo (香火) olarak ifade edilmektedir.
翻譯者:土耳其安卡拉大學(xué)前漢學(xué)系主任歐凱教授,現(xiàn)任土耳其國(guó)際學(xué)術(shù)與文化研究基金會(huì)主席。
三個(gè)和尚續(xù)篇(微小說(shuō))
凌鼎年
無(wú)名山上有無(wú)名寺,無(wú)名寺原本四個(gè)和尚,即一個(gè)住持與三個(gè)和尚,多年來(lái)一直寂寂無(wú)名。不料住持圓寂后,三個(gè)和尚為挑水的事鬧得滿世界都知道了,但很多年來(lái)都只知道三個(gè)和尚,沒(méi)有人知道他們的名字,其實(shí)三個(gè)和尚都有名字的。住持生前給他們起了名,一個(gè)叫釋甲,一個(gè)叫釋乙,一個(gè)叫釋丙。
三個(gè)和尚出名后,游客蜂擁而至,都想親眼瞧一瞧這三個(gè)和尚,香火也就旺得數(shù)錢數(shù)到手抽筋。人手明顯不夠了,三個(gè)和尚決定招募點(diǎn)新和尚、小和尚。只是招募新和尚后,誰(shuí)管他們啊,當(dāng)務(wù)之急是先選一個(gè)住持。
釋甲說(shuō):我們?nèi)齻€(gè)抓鬮吧。
釋乙說(shuō):讓進(jìn)香的善男信女投票。
釋丙說(shuō):寺廟也要講民主,我們?nèi)齻€(gè)人投票。
釋甲想:釋乙比釋丙先進(jìn)寺廟三天,按資歷比釋丙老,他撞鐘也比釋丙撞得響,念經(jīng)也比釋丙念得好,如果把票投給釋乙,估計(jì)自己就沒(méi)戲唱了。他猜測(cè),釋丙很可能也會(huì)選釋乙。于是,他把票投給了釋丙。
沒(méi)有料到釋乙就像釋甲肚子里的蛔蟲,也把票投給了弱于釋甲的釋丙。等唱票時(shí),唯釋丙三票,他無(wú)可爭(zhēng)辯地當(dāng)上了住持。
釋丙當(dāng)上住持后,當(dāng)即宣布:從今天起,釋甲與釋乙負(fù)責(zé)挑水,給燒香的善男信女看看,誰(shuí)說(shuō)我們?nèi)齻€(gè)和尚沒(méi)水喝?!
釋甲與釋乙表示抗議,寺廟可以立馬招募小和尚,讓新來(lái)的和尚挑水嘛,如果讓我們兩個(gè)元老級(jí)的和尚挑水,那多沒(méi)面子。
釋丙說(shuō):我是民主選舉的住持,你倆不服,不愿挑水,可以還俗,也可以到其他寺廟,來(lái)去自由啊。
釋甲與釋乙無(wú)話可說(shuō)。
三個(gè)和尚沒(méi)水吃的局面終于改變了。